Erdoğan DEMİR / EDİRNE (İGFA) – Yüksek mühendis, Enerji ve Su Yöneticisi, DSİ Emekli Bölge Müdür Yardımcısı Hüseyin Erkin, Kadıköy Barajı’ndan daha fazla yararlanılabileceğini belirten bir açıklama yayımladı.
Erkin’in konuyla ilgili açıklaması şöyle;
“Keşan sulaması olarak 1973 yılında işletmeye açılan Kadıköy Barajı, 55 milyon metreküp aktif depolama hacmine sahip ve yıllık ortalama 37 milyon metreküp su kapasitesi ile 37 500 dönüm araziyi sulayabilen bir barajdı. 1989 yılına kadar DSİ tarafından verimli olarak işletilmiş, hatta Seydiköy-Şükrüköy-Kadıköy-Mahmutköy arazilerinde on yıl sebze ihracı yapılacak şekilde tarımda yapılmıştır.1980 yılında bölgeye örnek olması amacıyla zamanın belediye başkanı Metin Çırpan öncülüğünde benimde katkı verdiğim, barajın hemen mansabında iki yüz metrekare yüksek tünel sera yapılmıştır. Doksanlı yıllarda kısmi kurak mevsim, barajın suyunun kötü işletilmesi ve şebeke dışına su verilmesi gibi sebeplerle sulama sıkıntıları oluşmuş ve 1998 yılında sulama kooperatifine sulama sistemi devredilmiştir.
Sulama kanallarının bozulması ve su yönetiminin iyi yapılmaması gibi sebeplerle Kadıköy barajı sulaması atıl duruma getirilmişti. 2004 yılında Hamzadere barajı sulama sahası revizyonu sırasında, Kadıköy Barajı’nın otuz bin dönümlük kısmı (İzzetiye ve Bahçeköy’ü de kapsayacak şekilde Keşan – Çanakkale yoluna kadar) Hamzadere sulaması kapsamına alınarak Meriç nehrinden sulanacak şekilde projeyi revize ettik. Bu yıllarda Mahmutköy, Seydiköy, Kadıköy göletleri de yapılarak 7 bin dönümlük arazinin çoğu bu göletlerden sulanacak şekilde bu alanlarda revize edildi. Elli yaşına ulaşmış Kadıköy Barajının aktif şekilde depolayabildiği su miktarı da mutlak koruma alanları içinde tarım yapılması ve erozyon sebebiyle 40 milyon metreküpe gerilemiştir. Çünkü barajda su azaldığı yıllarda Malkara köyleri, Deveci, Izgar, Kadıköy çiftçileri önceden istimlak edilmiş arazileri ekip dikmektedirler. Bu esnada sürülmüş arazi rusubatları göl havzasını doldurduğu gibi kullanılan tarımsal ilaç ve gübreler suya karışarak risk oluşturabilir durumlar hasıl olmaktadır. Bu yüzden baraj göl havzası koruma alanlarının mutlaka denetim altına alınarak, rezervuar alanında kalan arazilerde tarım yapılması mutlaka önlenmelidir.
Yasa gereği bu görevde DSİ ve Keşan Belediyesi tarafından yapılmalıdır. 1990’ lı yıllarda Keşan su ihtiyacının dahada güvenli olması amacıyla İpsala Kumdere sahasında açılan kuyulardan 120 l/s debili su Keşan’a getirilmişti. Bu pompajlı ve pahalı işletmesi olan sisteme o zaman karşı çıkmamıza rağmen su Keşan’a getirildi. Elektrik fiyatlarının hızla artması ve su kuyularının ömürlerinin kısa olması vs sebeplerle Kumdere’den su alınması giderek pahalı ve sıkıntılı olmaktadır. Henüz sulama sahası tamamlanamayan Çokal Barajı planlamasında öngörüldüğü gibi kendi hinterlandındaki yerleşim birimlerine içme suyu temin edilebilme imkanı vardır. Nitekim Gelibolu ve Malkara bu kapsamda değerlendirilmiştir.
Malkara’ya verilecek su hattından Keşan’ a da su verilmesi planlanmıştı ve bu DSİ yatırım programına da girmiştir. Bu yüzden Kadıköy Barajı arıtma tesisleri revize edilip modernize edilerek Keşan’ın uzun vadeli su ihtiyacı (yılda 5 milyon metreküp ileride 8 milyon metreküp) ve yapılacak Tarım İhtisas Organize Sanayi bölgesinin endüstriyel su ihtiyacı (yılda 3 milyon metreküp) Mecidiye Göleti ile birlikte Erikli ve Yayla sahilinin (sezonda 1 milyon metreküp) içme ve kullanma su ihtiyaçlarını karşılayacaktır. Barajda kalan su ve son yapılan Şükrüköy-Seydiköy göletleri ve diğer göletler ile de Keşan Belediyesinin himayesinde, Seydiköy-Şükrüköy-Mahmutköy-Kadıköy birlikteliğinde oluşturulacak tarımsal kooperatif ile seracılık dahil sebze üretimi yapılabilecektir. (Bu köylerimizin geçmişten gelen sebze yetiştiricilik kültürleri üst seviyededir) Bu sayede çiftçilerin üretimide belediye ve kooperatif aracılığıyla doğrudan tüketiciye ulaşmış ve istihdamda sağlanmış olacaktır. İstanbul pazarı ve İpsala gümrük kapısı ile yıllık 150 milyar dolarlık Balkan ülkeleri pazar avantajı da unutulmamalıdır.
Küresel ısınma ve iklim değişikliği göz önüne alınarak Kadıköy Barajı su yönetiminin günümüz şartlarında verimli ve Keşan su güvenliği esas olarak işletilmesi şarttır. Kurak periyotta olduğumuz unutulmadan, Kadıköy Barajından kesinlikle çeltik sulaması için dere yatağına su verilmemelidir.
Bu yüzden Kadıköy Barajından baraj sahası rekreasyon alanından ve daha fazla su hizmetinden yararlanmak için mülkiyet ve bakımı DSİ de kalmak şartıyla barajın işletilmesi Keşan Belediyesi’ne acilen devredilmelidir.”
